Έλαβε χώρα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, από τις 26 έως τις 29 Αυγούστου 2025
ΣΧΟΛΙΟ
Στον 21ο αιώνα, η πολιτική δεν περιορίζεται στους θεσμούς ή στις εκλογικές διαδικασίες. Διαπερνά κάθε πτυχή της καθημερινότητας: από την κλιματική αλλαγή και τη μετανάστευση, μέχρι την τεχνητή νοημοσύνη, τα κοινωνικά δίκτυα και τις διεθνείς κρίσεις. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, οι Πολιτικές Επιστήμες αναδεικνύονται σε έναν κλάδο κρίσιμης σημασίας, καθώς προσφέρουν όχι μόνο κατανόηση αλλά και προτάσεις για δράση.
Νέες προκλήσεις, νέα ερωτήματα
Η άνοδος του λαϊκισμού, η διάδοση της παραπληροφόρησης, η αμφισβήτηση των δημοκρατικών θεσμών και οι νέες γεωπολιτικές ισορροπίες δημιουργούν ένα σύνθετο σκηνικό. Οι πολιτικές αναλύσεις του παρελθόντος δεν επαρκούν για να ερμηνεύσουν τις εξελίξεις. Χρειάζονται νέα εργαλεία, νέες θεωρίες και νέες μεθοδολογίες. Οι Πολιτικές Επιστήμες καλούνται να απαντήσουν σε ερωτήματα που αφορούν την ίδια τη δημοκρατία: Πώς προστατεύεται η ελευθερία του λόγου στην εποχή της ψηφιακής πληροφορίας; Πώς θωρακίζονται οι θεσμοί από την παραπληροφόρηση; Πώς ρυθμίζεται η τεχνητή νοημοσύνη ώστε να υπηρετεί τον πολίτη και όχι να τον ελέγχει;
Η δύναμη της διεπιστημονικότητας
Καμία πρόκληση του σήμερα δεν είναι μονοδιάστατη. Η ενεργειακή πολιτική σχετίζεται με το περιβάλλον και την οικονομία. Η ασφάλεια συνδέεται με την τεχνολογία και τη γεωπολιτική. Η κοινωνική συνοχή εξαρτάται από την παιδεία και τις ανισότητες. Οι Πολιτικές Επιστήμες έχουν τη δυνατότητα να ενώσουν αυτές τις διαστάσεις, να γεφυρώσουν γνώσεις από διαφορετικά πεδία και να προσφέρουν ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο ανάλυσης και λύσεων.
Η ακαδημαϊκή ελευθερία στο επίκεντρο
Οι πολιτικοί επιστήμονες δεν είναι απλώς ερευνητές. Είναι δημόσιοι διανοούμενοι που συμμετέχουν ενεργά στον κοινωνικό διάλογο. Συχνά μάλιστα το κάνουν σε περιβάλλοντα πίεσης, όπου η ακαδημαϊκή ελευθερία αμφισβητείται. Η υπεράσπιση αυτής της ελευθερίας δεν είναι μια θεωρητική υπόθεση. Είναι προϋπόθεση για τη λειτουργία της δημοκρατίας. Μια κοινωνία χωρίς ανεξάρτητη έρευνα και ελεύθερη έκφραση ιδεών δεν μπορεί να προχωρήσει μπροστά.
Ένα διεθνές ραντεβού στη Θεσσαλονίκη
Η αξία του κλάδου αναδεικνύεται και μέσα από μεγάλες διεθνείς διοργανώσεις. Τον Αύγουστο του 2025, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης φιλοξενεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα το ετήσιο Γενικό Συνέδριο του European Consortium for Political Research (ECPR), του μεγαλύτερου συνεδρίου Πολιτικών Επιστημών στην Ευρώπη. Χιλιάδες ερευνητές από όλο τον κόσμο θα βρεθούν στην πόλη για να συζητήσουν ζητήματα όπως η δημοκρατία, τα εκλογικά συστήματα, η τεχνητή νοημοσύνη και η ακαδημαϊκή ελευθερία. Η διοργάνωση αυτή δεν αποτελεί μόνο επιστημονικό γεγονός διεθνούς κύρους· είναι και απόδειξη ότι η Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει κόμβο πολιτικής σκέψης και έρευνας στην Ευρώπη.
Γιατί μας αφορά όλους
Οι Πολιτικές Επιστήμες δεν είναι υπόθεση μόνο των πανεπιστημίων. Αφορούν κάθε πολίτη, γιατί κάθε απόφαση που επηρεάζει τη ζωή μας είναι και πολιτική απόφαση. Από την ψήφο μας μέχρι τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, από την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο μέχρι τη διαχείριση του περιβάλλοντος, η πολιτική είναι παρούσα. Η γνώση που προσφέρει η Πολιτική Επιστήμη μάς βοηθά να κατανοήσουμε τις εξελίξεις, να αναγνωρίσουμε τις απειλές, αλλά και να σχεδιάσουμε καλύτερο μέλλον.
Συμπέρασμα
Στον αιώνα της αβεβαιότητας και των μεγάλων αλλαγών, οι Πολιτικές Επιστήμες είναι περισσότερο αναγκαίες από ποτέ. Μας προσφέρουν κατανόηση, κριτική σκέψη και προτάσεις για δράση. Και μας θυμίζουν ότι η δημοκρατία, η κοινωνική δικαιοσύνη και η βιώσιμη ανάπτυξη δεν είναι δεδομένα· είναι στόχοι που απαιτούν γνώση, διάλογο και υπεύθυνη συμμετοχή.
—
Professor Christos Frangonikolopoulos
Dean Faculty of Social & Economic Sciences (2024-)
Chair & Vice Chair School of Journalism and Mass Communications (2020-24)
Jean Monnet Chair (2016-2019, 2020-2023)
Aristotle University
chfragk@gapps.auth.gr
https://christosfrangonikolopoulos.academia.edu